ΔΑΝΙΗΛ ΧΑΡΜΣ / ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ / Γαλάζιο τετράδιο, σελ. 393-427

 

1905
17/30 Δεκεμβρίου – Γεννιέται στην Αγία Πετρούπολη ο Δανιήλ Ιβάνοβιτς Γιουβατσόφ. Μητέρα του η Ναντέζντα Ιβάνοβνα Κολιουμπάκινα (1876-1928), καταγόμενη από παλιά αριστοκρατική οικογένεια, διευθύντρια εκείνη την εποχή ενός ιδρύματος που πρόσφερε στέγη και επαγγελματική κατάρτιση σε αποφυλακισμένες γυναίκες. Ο πατέρας του, ο Ιβάν Πάβλοβιτς Γιουβατσόφ (1860-1940), γιος καθαριστή δαπέδων του τσαρικού ανακτόρου, εργαζόταν τον καιρό εκείνο ως κρατικός οικονομικός επιθεωρητής, έχοντας ήδη συγγράψει και δημοσιεύσει εκτενή απομνημονεύματα με το ψευδώνυμο Μιρολιούμποφ, δηλαδή ειρηνόφιλος. Στη νεανική του ηλικία υπήρξε μέλος της επαναστατικής οργάνωσης Ναρόντναγια Βόλια (Λαϊκή Βούληση), που είχε δολοφονήσει τον τσάρο Αλέξανδρο Β΄ και σχεδίαζε τη δολοφονία του διαδόχου του. Είχε συλληφθεί και, κατά τη διάρκεια της πολυετούς φυλάκισης και της εξορίας του στη Σαχαλίνη, είχε γίνει βαθύτατα θρήσκος. Λόγω καλής διαγωγής, του επιτράπηκε η επιστροφή στην Αγία Πετρούπολη. Για τις μελέτες που έκανε στον μετεωρολογικό σταθμό της Σαχαλίνης εξελέγη αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Επιστημών. Συνέγραψε επίσης θρησκευτικά-ηθικολογικά δοκίμια. Για τις λογοτεχνικές απόπειρές του είχε ζητήσει τη γνώμη του Λέοντα Τολστόι, με τον οποίο διατηρούσε τακτική αλληλογραφία· ο Τολστόι εκφράστηκε θετικά για τα «καλογραμμένα» έργα του, αλλά δεν ενέκρινε το φανταστικό στοιχείο που τα χαρακτήριζε. Ο Τσέχοφ, με τον οποίο γνωρίστηκε στα χρόνια της εξορίας στη Σαχαλίνη, τον περιγράφει ως «εξαιρετικά εργατικό και καλό άνθρωπο».
Από το ημερολόγιο του Ι.Π. Γιουβατσόφ, 17η Δεκεμβρίου 1905: «Ήρθε ο παπάς κι αρχίσαμε να κουβεντιάζουμε για το όνομα του παιδιού. Αποφασίσαμε να το ονομάσουμε Δανιήλ: 1) σήμερα γιορτάζεται η μνήμη του Δανιήλ, 2) πριν από 12 μέρες στις 6 η ώρα τον είδα στον ύπνο μου, 3) το όνομά του, “Θεία Δίκη”, ταιριάζει και στα δικά μου βάσανα που κράτησαν 14 μέρες, και στη “ρωσική επανάσταση”, 4) είναι ο αγαπημένος μου προφήτης, σ’ αυτόν βασίζω τη φιλοσοφία μου…»

1915
Ο Δανιήλ Ιβάνοβιτς αρχίζει τη φοίτηση σε ένα από τα καλύτερα σχολεία του Πέτρογκραντ (όπως ονομάζεται από το 1914 η Αγία Πετρούπολη), το Γερμανικό Γυμνάσιο (St. Petrischule ή Πετερσούλε), που φημιζόταν για την αυστηρή πειθαρχία του. Θα μάθει άπταιστα γερμανικά και θα είναι σε θέση να διαβάζει αγγλική λογοτεχνία από το πρωτότυπο.

1918
Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου η οικογένεια Γιουβατσόφ εγκαταλείπει την πόλη. Τα δυο παιδιά εγκαθίστανται μαζί με τη μητέρα τους στο πατρικό της σπίτι στο Σαράτοφ. Ο πατέρας εργάζεται για ένα διάστημα στη Μόσχα. Ο πληθυσμός του Πέτρογκραντ, από 2,5 εκατομμύρια το 1917, φτάνει το 1920 τις 720.000.

1919
Άνοιξη-Καλοκαίρι – Επιστροφή της οικογένειας Γιουβατσόφ στο Πέτρογκραντ.
Καλοκαίρι – Στο σπίτι της θείας και νονάς του Νατάλια Ιβάνοβνα Κολιουμπάκινα (1868-1942), φιλολόγου και διευθύντριας γυμνασίου στο Τσάρσκογε Σελό. Τα πρώτα σωζόμενα χειρόγραφα (στα γερμανικά) και σχέδια.

1922
Ιούνιος – Αποβάλλεται από το Γερμανικό Γυμνάσιο λόγω χαμηλής βαθμολογίας και απείθαρχης συμπεριφοράς. Τα δύο τελευταία σχολικά χρόνια, 1922-1924, ο Χαρμς θα φοιτήσει στο γυμνάσιο που διευθύνει η θεία του.
Τo πρώτο σωζόμενο ποίημα («Τον Ιούλιο, το καλοκαίρι μας…»), με την υπογραφή «D. Ch.». Το ψευδώνυμο Χαρμς συνδέεται κατά πάσα πιθανότητα με τις λέξεις charme (γαλλ. και γερμ.), charm και harm (αγγλ.), ή και με το όνομα του Σέρλοκ Χολμς, τον οποίο ο Χαρμς θαύμαζε και για μια περίοδο τον μιμούνταν στο ντύσιμο. Ο Χαρμς χρησιμοποίησε τουλάχιστον είκοσι διαφορετικά ψευδώνυμα, μεταξύ των οποίων: Τσαρμς, Σαρδάμ, Νταντάν, Χαρμόνιους, Καρλ Ιβάνοβιτς Σουστερλίνγκ.

1924
Ιούλιος – Περνά τις απολυτήριες εξετάσεις και το φθινόπωρο εγγράφεται στη Σχολή Ηλεκτροτεχνιτών του Λένινγκραντ (όπως ονομάζεται το Πέτρογκραντ από τις 26 Ιανουαρίου 1924), με το επίθετο Γιουβατσόφ-Χαρμς.
Την ίδια χρονιά γνωρίζεται με την Έστερ Αλεξάντροβνα Ρουσακόβα (1909-1938), με την οποία θα παντρευτούν το 1928. Η οικογένειά της, εβραϊκής καταγωγής, είχε επιστρέψει το 1919 στη Ρωσία από τη Γαλλία, όπου είχε καταφύγει λόγω της συμμετοχής του πατέρα της Αλεξάντρ Ιβάνοβιτς Ρουσακόφ στην επανάσταση του 1905 και των πογκρόμ που ακολούθησαν. Η αδερφή της Έστερ, η Λιουμπόφ, είναι παντρεμένη με το συγγραφέα Βίκτορ Λβόβιτς Κιμπάλτσιτς, γνωστό με το ψευδώνυμο Βικτόρ Σερζ (1890-1947).
Φθινόπωρο – Αρχίζει να γράφει ποιήματα στο στιλ των φουτουριστών. Δημόσιες εμφανίσεις, όπου απαγγέλλει ποιήματα γνωστών ποιητών (Μπλοκ, Χλέμπνικοφ, Μπέλι, Μαγιακόφσκι κ.ά.) και δικά του.

1925
Άνοιξη
- Συλλαμβάνεται όταν απαγγέλλει δημοσίως ποίημα του ακμεϊστή ποιητή Νικολάι Γκουμιλιόφ (1886-1921), που είχε συλληφθεί λίγα χρόνια νωρίτερα με την κατηγορία της συμμετοχής σε φιλομοναρχική συνωμοσία και είχε εκτελεστεί. Αφήνεται ελεύθερος, καθώς –με τα λόγια της Αχμάτοβα– «οι καιροί ήταν ακόμη σχετικά χορτοφάγοι».
Μάρτιος – Γνωριμία με τον ποιητή Αλεξάντρ Βασίλιεβιτς Τουφάνοφ (1877-1942;), συνεχιστή του έργου του Βελιμίρ Χλέμπνικοφ και του Αλεξέι Κρουτσιόνιχ· μετά το θάνατο του Χλέμπνικοφ, ο Τουφάνοφ αυτοαποκαλούνταν Βελιμίρ Β΄ και είχε αυτοανακηρυχτεί «Αρχηγός της Γήινης Σφαίρας του Ζαούμ».
Η ποίηση ζαούμ («ζαούμ»: νεολογισμός που θα μπορούσε να αποδοθεί ως «ποίηση υπερλογική» ή «πέραν της νόησης») ήταν μια απόπειρα δημιουργίας μιας ποιητικής γλώσσας αποτελούμενης μόνο από φθόγγους και φωνήματα, που στόχο της είχε να εκφράσει τον «ίλιγγο του ανθρώπου που προσπαθεί να σκαρφαλώσει στις απότομες πλαγιές των κοινωνικών πειραμάτων» (Α. Τουφάνοφ). Το 1925 ο Τουφάνοφ δημιούργησε την ομάδα «Ζαούμ τάγμα DSO», μέλος της οποίας έγινε ο Χαρμς, χωρίς ωστόσο να ακολουθήσει ποτέ πιστά τις μεθόδους της.
Καλοκαίρι – Γνωρίζεται με τον ποιητή Αλεξάντρ Ιβάνοβιτς Βεντένσκι (1904-1941). Γίνεται μέλος του κύκλου του, της ομάδας «Τσιναρί», που αποτελείται από τους νεαρούς φιλοσόφους Λεονίντ Σαβέλιεβιτς Λιπάφσκι (1904-1941) και Γιάκοφ Σιμιόνοβιτς Ντρούσκιν (1902-1980), καθώς και τη σύζυγο του Βεντένσκι και κατοπινή σύζυγο του Λιπάφσκι, σινολόγο Ταμάρα Αλεξάντροβνα Μέγερ (1903-1982). Συνδέεται μαζί τους με στενή φιλία έως το τέλος της ζωής του.
9 Οκτωβρίου – Υποβάλλει αίτηση μέλους, και μαζί δυο τετράδια με ποιήματα, στη Ρωσική Ένωση Ποιητών.
17 Οκτωβρίου – Στο πλαίσιο βραδιάς αφιερωμένης στην ποίηση ζαούμ, από κοινού εμφάνιση του Χαρμς, του Τουφάνοφ και του Βεντένσκι στην Ένωση Ποιητών του Λένινγκραντ.
24 Δεκεμβρίου – Η οικογένεια Γιουβατσόφ μετακομίζει στο διαμέρισμα 8 της οδού Ναντέζντινσκαγια (μετέπειτα οδού Μαγιακόφσκι) 11. Ο Χαρμς έχει δικό του δωμάτιο, ενώ στο ίδιο διαμέρισμα κατοικούν ο πατέρας, η μητέρα, η αδερφή του, ο σύζυγός της και ο γιος τους. Θα ζήσει εκεί έως τη σύλληψή του, τον Αύγουστο του 1941.

1926
Ιανουάριος
– Ο Χαρμς και ο Βεντένσκι αποχωρούν από τον κύκλο του Τουφάνοφ και σχηματίζουν την ομάδα «Αριστερή Πτέρυγα».
26 Μαρτίου – Ο Χαρμς γίνεται δεκτός στο παράρτημα του Λένινγκραντ της Ρωσικής Ένωσης Ποιητών. Μια έκδοσή της του 1926 περιέχει το ποίημά του «Περιστατικό στο σιδηρόδρομο», το πρώτο ποίημα που εκδίδει. Το υπογράφει «Τσινάρ – παρατηρητής».
3 Απριλίου – Μαζί με τον Βεντένσκι συντάσσουν επιστολή προς τον Μπορίς Παστερνάκ, που βρίσκεται στη Μόσχα, με την παράκληση να μεσολαβήσει για την έκδοση ποιημάτων τους. Δεν λαμβάνουν ποτέ απάντηση.
Άνοιξη – Γνωριμία με τον ποιητή Νικολάι Αλεξέγεβιτς Ζαμπολότσκι (1903-1958).
Σεπτέμβριος – Εγγράφεται στο Τμήμα Κινηματογράφου του Ινστιτούτου Ιστορίας των Τεχνών, έχοντας ήδη αποβληθεί από τη Σχολή Ηλεκτροτεχνιτών. Αιτίες: συχνές απουσίες, «ανεπαρκής προσφορά εθελοντικής εργασίας», καθώς επίσης ότι «δεν ταιριάζω με την υπόλοιπη τάξη από άποψη “φυσιολογίας”» (όπως σημειώνει ο ίδιος στο ημερολόγιό του). Δεν ολοκληρώνει ποτέ ούτε τις σπουδές στο τμήμα κινηματογράφου.
Κατόπιν παραγγελίας της φοιτητικής θεατρικής ομάδας «Ράντιξ», ο Χαρμς και ο Βεντένσκι γράφουν από κοινού το θεατρικό έργο Η μαμά μου όλο ρολόγια. Οι πρόβες γίνονται σε χώρο που παραχωρεί το Ινστιτούτο Καλλιτεχνικής Κουλτούρας, διευθυντής του οποίου είναι ο Καζιμίρ Μαλέβιτς και επικεφαλής επιμέρους τμημάτων οι Βλαντίμιρ Τάτλιν, Ίγκορ Τερέντιεφ, Πάβελ Μανσούροφ κ.ά.
10 Νοεμβρίου – Στο ημερολόγιο του Χαρμς: «Η ομάδα “Ράντιξ” διαλύθηκε».
Τέλη Δεκεμβρίου – Σχέδιο για την αλλαγή του ονόματος της ομάδας «Αριστερή Πτέρυγα» σε «Πτέρυγα των Αριστερών». Στόχος η συνένωση όλων των «αριστερών», δηλαδή πρωτοποριακών, δυνάμεων του Λένινγκραντ. Συνάντηση με τον Μαλέβιτς και συζήτηση για κοινό πρόγραμμα δράσης. Ο Μαλέβιτς δηλώνει «απολύτως σύμφωνος». Στην πορεία της γνωριμίας τους, τον Φεβρουάριο του 1927, ο Μαλέβιτς δωρίζει στον Χαρμς ένα αντίτυπο του βιβλίου του Ο Θεός δεν ανατράπηκε. Τέχνη, εκκλησία, εργοστάσιο (Βιτέμπσκ, 1922), με την αφιέρωση «Πηγαίνετε και σταματήστε την πρόοδο».
Σχεδιάζει ποιητική συλλογή με τίτλο Η διαχείριση των πραγμάτων. Δυσπρόσιτα ποιήματα. Υπογραφή: «Τσινάρ Δανιήλ Ιβάνοβιτς Χαρμς». Δεν υπάρχουν πληροφορίες για το περιεχόμενο της συλλογής, σώζεται ωστόσο η πρώτη σελίδα της:
Προς τον αναγνώστη
Αναγνώστη, φοβάμαι πως δεν θα καταλάβεις τα ποιήματά μου. Θα τα καταλάβαινες, αν τα είχες γνωρίσει σταδιακά, έστω από διάφορα περιοδικά. Δεν είχες όμως αυτή την ευκαιρία, και με πόνο στην καρδιά εκδίδω την πρώτη μου ποιητική συλλογή.
Προς τον κριτικό
Πρώτον, πριν πεις οτιδήποτε για ανεπάρκειες στη μορφή των ποιημάτων μου, διάβασέ τα από το πρώτο ώς το τελευταίο. Δεύτερον, προτού με κατατάξεις στους φουτουριστές της προηγούμενης δεκαετίας, διάβασέ τους και μετά διάβασε εμένα ακόμη μια φορά.

1927
25 Μαρτίου
– Ο Χαρμς προτείνει την αλλαγή του ονόματος της ομάδας σε «Ακαδημία των Αριστερών Κλασικών». Στόχος της: ο «αγώνας εναντίον της λογοτεχνικής προχειροδουλειάς, εναντίον της νωθρότητας της μορφής και του συναισθήματος. Καινούρια μορφή: η Επανάσταση».
26 Μαρτίου – Επεισοδιακή εμφάνιση της «Ακαδημίας των Αριστερών Κλασικών» (Χαρμς και Βεντένσκι) σε συγκέντρωση του λογοτεχνικού κύκλου του Ινστιτούτου Ιστορίας των Τεχνών. Ο Χαρμς αντιδρά στην προκλητική συμπεριφορά μέρους του ακροατηρίου με τα λόγια: «Σύντροφοι, να έχετε υπόψη ότι δεν εμφανίζομαι ούτε σε στάβλους ούτε σε μπουρδέλα».
28 Μαρτίου – Στην εφημερίδα Σμένα (Αλλαγή Φρουράς) δημοσιεύεται άρθρο όπου περιγράφονται τα καθέκαστα της 26ης Μαρτίου. Μέλη του λογοτεχνικού κύκλου του Ινστιτούτου στέλνουν επιστολή διαμαρτυρίας στη διεύθυνση της Ένωσης Ποιητών. Ο Χαρμς και ο Βεντένσκι καλούνται σε απολογία. Σε κείμενο που υπογράφει μαζί με τον Βεντένσκι, ο Χαρμς υποστηρίζει ότι η στάση του δικαιολογούνταν απόλυτα από τις συνθήκες που επικρατούσαν στην αίθουσα.
16 Απριλίου – Σύλληψη του σκηνοθέτη της ομάδας «Ράντιξ» Γκεόργκι Κάτσμαν.
Μάιος – Η «Ακαδημία των Αριστερών Κλασικών» σχεδιάζει έκδοση με τίτλο Ράντιξ και τα εξής μέρη: «θεωρητικό» (Μαλέβιτς κ.ά.), «δημιουργικό» (Βεντένσκι, Χαρμς, Ζαμπολότσκι, Μπάχτερεφ, Βάγκινοφ, Χλέμπνικοφ), «ζωγραφική» (Φιλόνοφ κ.ά.), «γραφιστική». Δεν πραγματοποιείται.
8 Αυγούστου – Ο Χαρμς γράφει το δοκίμιο «Αντικείμενα και μορφές». Από τη φράση του «Η πέμπτη σημασία του ντουλαπιού είναι ντουλάπι» προκύπτει το σλόγκαν της ομάδας: «Η τέχνη είναι ντουλάπι».
Φθινόπωρο – Ο Ζαμπολότσκι γίνεται συνεργάτης του παιδικού τμήματος των Κρατικών Εκδόσεων του Λένινγκραντ. Κύριοι υπεύθυνοι της οργάνωσης του τμήματος από το 1925 είναι ο φίλος του Γκόρκι, ποιητής και πολύ δημοφιλής παιδικός συγγραφέας Σαμουήλ Μαρσάκ (1887-1964) και ο Νικολάι Μακάροβιτς Ολέινικοφ (1898-1937). Άλλοι συνεργάτες: ο θεατρικός συγγραφέας Γεβγκένι Σβαρτς (1896-1958), ο μυθιστοριογράφος Μπορίς Στεπάνοβιτς Ζιτκόφ (1882-1938) και περιστασιακά ο Λεονίντ Λιπάφσκι. Διευθυντής είναι ο Μαρσάκ, στον οποίο πολλοί νέοι συγγραφείς και ζωγράφοι οφείλουν την εξασφάλιση των προς το ζην.
Οκτώβριος – Ο διευθυντής της Ένωσης Τύπου Νικολάι Πάβλοβιτς Μπασκάκοφ προτείνει σταθερή συνεργασία της «Ακαδημίας των Αριστερών Κλασικών» με την Ένωση Τύπου, με προϋπόθεση την εύρεση καινούριου ονόματος, που δεν θα περιέχει το επίθετο αριστερός – στην πολιτική η λέξη αριστερός χαρακτηρίζει πλέον τους οπαδούς του Τρότσκι, που τρεις μήνες αργότερα, τον Ιανουάριο του 1928, εξορίζεται στο Καζαχστάν. Καταλήγουν στο όνομα «Ένωση Εργατών της Πραγματικής Τέχνης», που για συντομία γίνεται «Ένωση Πραγματικής Τέχνης» ή, από τα αρχικά των ρωσικών λέξεων, «Ομπεριού». Σχεδιάζουν τη δημιουργία πέντε τμημάτων, που θα συμπράττουν: λογοτεχνικό (Χαρμς, Βεντένσκι, Ζαμπολότσκι, Μπάχτερεφ, Βάγκινοφ, Λέβιν), εικαστικό (στο οποίο είχε αρχικά συμφωνήσει να συμμετάσχει ο Μαλέβιτς), θεατρικό, κινηματογραφικό και μουσικό. Προγραμματίζουν βραδιά με τίτλο «Τρεις αριστερές ώρες» στην Ένωση Τύπου.
25 Οκτωβρίου-3 Νοεμβρίου – Εμφανίσεις του Μαγιακόφσκι, όπου διαβάζει το καινούριο του έργο «Ωραία!». Σε μια από αυτές ο Χαρμς και ο Βεντένσκι διαβάζουν τη διακήρυξη της ομάδας τους. Η συνομιλία με τον Μαγιακόφσκι, που εκδίδει στη Μόσχα το περιοδικό Λεφ (Λιοντάρι· επίσης ακρωνύμιο του «Αριστερό Μέτωπο των Τεχνών») διαρκεί λίγα λεπτά· παραγγέλνει ένα κείμενο παρουσίασης της ομάδας, το οποίο δεν εκδόθηκε ποτέ και είναι άγνωστο αν ποτέ γράφτηκε. Στο αρχείο του περιοδικού έχει βρεθεί αντίτυπο του θεατρικού έργου του Χαρμς Γελιζαβέτα Μπαμ.
Δεκέμβριος – Ο Νικολάι Ολέινικοφ και ο Μπορίς Ζιτκόφ ιδρύουν την «Ένωση Συγγραφέων Παιδικής Λογοτεχνίας». Σύμφωνα με επιστολή του Ζιτκόφ: «Θα θέλαμε να αναπτύξουμε μια νέα λογοτεχνία για παιδιά. Η Ένωσή μας δεν θα ακολουθήσει την πεπατημένη. Και δεν μας ενδιαφέρει καθόλου τι γράφει η μάζα...» Καλούνται να γίνουν μέλη ο Χαρμς, ο Βεντένσκι και ο Ζαμπολότσκι. Το εγχείρημα αυτό ωστόσο δεν έχει συνέχεια.
20-24 Δεκεμβρίου – Γράφει το θεατρικό έργο Γελιζαβέτα Μπαμ, που θα αποτελέσει μέρος των Τριών αριστερών ωρών. Θέμα του, η σύλληψη της Γελιζαβέτας Μπαμ για ένα έγκλημα που ποτέ δεν διέπραξε. Το έργο αποτέλεσε αφορμή για επανειλημμένες συγκρίσεις και παραλληλισμούς του θεάτρου των Ομπεριού με το θέατρο του παραλόγου του Ιονέσκο και του Μπέκετ, δύο δεκαετίες αργότερα.
Κατά το δεύτερο μισό του έτους η Ένωση Ποιητών του Λένινγκραντ εκδίδει ποιητική συλλογή με τίτλο Η πυρά. Περιέχει το ποίημα του Χαρμς «Ποίημα του κομμουνιστή Πιοτρ Γιάσκιν»· στην έκδοση η λέξη κομμουνιστής παραλείπεται. Είναι το δεύτερο και τελευταίο έργο που δεν απευθύνεται σε παιδιά το οποίο εκδίδεται κατά τη διάρκεια της ζωής του Χαρμς.

1928
Ιανουάριος
– Στις Ανακοινώσεις της Ένωσης Τύπου περιλαμβάνεται η διακήρυξη της oμάδας Ομπεριού, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας συνέταξε ο Ν. Ζαμπολότσκι. Σύμφωνα με αυτή, η τέχνη έχει τη δική της λογική, διαφορετική από τη λογική της ζωής· οι Ομπεριού είναι άνθρωποι «πραγματικοί και συγκεκριμένοι μέχρι το μεδούλι», «τίμιοι εργάτες της τέχνης τους», που «διευρύνουν και εμβαθύνουν τη σημασία του αντικειμένου και της λέξης», δημιουργούν «όχι μόνο μια καινούρια ποιητική γλώσσα» αλλά και μια «καινούρια αίσθηση της ζωής και των αντικειμένων της». Τονίζεται ως υπέρτατη αρχή η πολυφωνία και η ύπαρξη διαφορετικών τάσεων στο εσωτερικό της ομάδας. Η ομάδα αποστασιοποιείται τόσο από το ρεαλισμό που προωθείται από το σοβιετικό κράτος, όσο και από την ποίηση ζαούμ («καμιά σχολή δεν εχθρευόμαστε περισσότερο»), που μετέτρεψε τη λέξη σ’ ένα «ανίσχυρο και α-σήμαντο ευνουχισμένο ζώο». Ο Χαρμς αναφέρεται ως ποιητής και θεατρικός συγγραφέας.
24 Ιανουαρίου – «Τρεις αριστερές ώρες» στην Ένωση Τύπου. Την πρώτη ώρα ανάγνωση της διακήρυξης των Ομπεριού και ανάγνωση ποιημάτων από τους Βάγκινοφ, Ζαμπολότσκι, Μπάχτερεφ, Βεντένσκι, Χαρμς, Κροπατσόφ. Δεύτερη ώρα: το θεατρικό έργο του Χαρμς Γελιζαβέτα Μπαμ, σε σκηνοθεσία του συγγραφέα, του Μπορίς Λέβιν και του Ίγκορ Μπάχτερεφ. Τρίτη ώρα: προβολή της ταινίας Η κρεατομηχανή των Αλεξάντρ Ραζουμόφσκι και Κλιμέντι Μιντς.
Ι. Μπάχτερεφ: «Την πρώτη ώρα ο Χαρμς βγήκε στη σκηνή πάνω σ’ ένα μαύρο ντουλάπι, που μετακινούνταν χάρη στον αδερφό μου κι ένα φίλο του που ήταν κρυμμένοι μέσα. Ο Δανιήλ στεκόταν όρθιος, πουδραρισμένος, χλωμός, με μακρύ σακάκι στολισμένο μ’ ένα κόκκινο τρίγωνο, με τον αγαπημένο του κίτρινο σκούφο, σαν απίθανο άγαλμα ή τροβαδούρος κάποιας μυστηριώδους εποχής. Με δυνατή φωνή και κάπως τραγουδιστά, άρχισε να διαβάζει “φωνητικά” ποιήματα. Και ξαφνικά έβγαλε απ’ την τσέπη του γιλέκου το ρολόι του, ζήτησε από το κοινό να κάνει ησυχία και ανακοίνωσε πως εκείνο ακριβώς το λεπτό στη γωνία της λεωφόρου 25ης Οκτωβρίου (όπως ονομαζόταν τότε η Νιέφσκι) και της οδού 3ης Ιουλίου (Σαντόβαγια) ο Νικολάι Κροπατσόφ διάβαζε τα ποιήματά του».
25 Ιανουαρίου – Στην Κράσναγια Γκαζέτα (Κόκκινη Εφημερίδα) δημοσιεύεται ισοπεδωτική κριτική. Η Γελιζαβέτα Μπαμ χαρακτηρίζεται «μπάχαλο κατάφωρο σε βαθμό κυνισμού», απ’ το οποίο «ανάθεμα αν κατάλαβε κανείς τίποτα».
Οι επόμενες εμφανίσεις των Ομπεριού γίνονται πια σε μικρούς χώρους με περιορισμένο κοινό, σε πανεπιστημιακές αίθουσες, φοιτητικές εστίες, φυλακές, στρατόπεδα.
Φεβρουάριος – Εκδίδεται το πρώτο τεύχος του παιδικού περιοδικού Γιοζ (Ο σκαντζόχοιρος· επίσης, ακρωνύμιο του «Μηνιαίο Περιοδικό»), που απευθύνεται σε παιδιά σχολικής ηλικίας. Υπεύθυνος σύνταξης είναι ο Νικολάι Ολέινικοφ. Ο Χαρμς γίνεται τακτικός συνεργάτης του περιοδικού. Κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους κυκλοφορίας στα τεύχη του περιλαμβάνονται εννιά κείμενα του Χαρμς, ποιήματα και πεζά. Χάρη στη συνεργασία του με το περιοδικό Γιοζ καθώς και με το Τσιζ (Το καναρίνι· επίσης, ακρωνύμιο του «Εξαιρετικά Ενδιαφέρον Περιοδικό» και του «Διάβασε Ένα Ενδιαφέρον Περιοδικό») που ακολουθεί, το 1930, του δίνεται η ευκαιρία να εκδώσει και παιδικά βιβλία, τέσσερα κατά τη διάρκεια του 1928 και συνολικά δεκατέσσερα κατά τη διάρκεια της ζωής του. Τα «βιβλία» αυτά είναι φτηνές, ολιγοσέλιδες εκδόσεις δεκάδων χιλιάδων αντιτύπων. Στο εξής βιοπορίζεται αποκλειστικά από την παιδική λογοτεχνία. Κάποια από τα έργα του Χαρμς για παιδιά (τα οποία παιδιά ο ίδιος απεχθανόταν), θεωρούνται από τα καλύτερα της ρωσικής γλώσσας.
Τον Φεβρουάριο αρχίζουν οι διώξεις εναντίον του πατέρα της Έστερ, του Αλεξάντρ Ρουσακόφ, που κατηγορείται ως τροτσκιστής. Σύλληψη του Βικτόρ Σερζ.
Ο «Γκόρκι των Βαλκανίων», ο Ρουμάνος Παναΐτ Ιστράτι, φίλος του Σερζ, τον Οκτώβριο του 1929 δημοσιεύει στη Nouvelle Revue Française άρθρο με τον τίτλο «Η υπόθεση Ρουσακόφ ή η Σοβιετική Ένωση σήμερα».
5 Μαρτίου – Παντρεύεται την Έστερ Αλεξάντροβνα Ρουσακόβα. Ο γάμος τους θα κρατήσει έως το 1932.
9 Απριλίου – Σύλληψη, πιθανώς στο σπίτι του Χαρμς, του διευθυντή της Ένωσης Τύπου Νικολάι Μπασκάκοφ με την κατηγορία του τροτσκισμού.
Ιούνιος – Αρχίζει να μεταφράζει τα παραμύθια των αδερφών Γκριμ. Δεν εκδίδονται ποτέ.
28 Οκτωβρίου – «Πραγματικά μέλη» του Ομπεριού ο Χαρμς θεωρεί πλέον τον εαυτό του, τον Μπάχτερεφ, τον Λέβιν και τον Βεντένσκι – έχουν ουσιαστικά αποχωρήσει ο Βάγκινοφ και ο Ζαμπολότσκι. Στο ημερολόγιό του: «Καλύτερα τρεις άνθρωποι ενωμένοι παρά περισσότεροι που διαρκώς διαφωνούν».
25 Δεκεμβρίου – Θεατρική παράσταση στην Ένωση Τύπου. Το κείμενο Χειμερινός περίπατος έχουν γράψει ο Χαρμς και ο Μπάχτερεφ.

1929
Κατά τη διάρκεια του έτους τα μέλη της ομάδας Ομπεριού εμφανίζονται σε διάφορους συλλόγους, εκπαιδευτικά ιδρύματα και φοιτητικές εστίες του Λένινγκραντ.
Εκδίδεται η παιδική ιστορία του Χαρμς Πρώτον και δεύτερον με εικονογράφηση του Βλαντίμιρ Τάτλιν. Άλλα τρία βιβλία εντός του έτους. Κάποια από τα παιδικά βιβλία του Χαρμς και του Βεντένσκι φτάνουν κατά τη διάρκεια της ζωής των συγγραφέων τις είκοσι εκδόσεις.
Στις Εκδόσεις των Συγγραφέων εκδίδεται η πρώτη ποιητική συλλογή του Ζαμπολότσκι, Στήλες, που τον κάνει αμέσως διάσημο.
18 Φεβρουαρίου – Η μητέρα του Χαρμς πεθαίνει από φυματίωση.
Άνοιξη – Σχέδια για μια έκδοση με ποιήματα και πεζά των Χαρμς, Βεντένσκι, Ζαμπολότσκι, Χλέμπνικοφ, Τίχονοφ, Ολέσα κ.ά. Τίτλος Η μπανιέρα του Αρχιμήδη. Απασχολεί τον Χαρμς έως το τέλος του έτους. Δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.
30 Σεπτεμβρίου – Ο Χαρμς και ο Βεντένσκι χάνουν την ιδιότητα του μέλους της Ένωσης Ποιητών. Αιτία η μη καταβολή της εισφοράς.
12 Δεκεμβρίου – Πιθανή εμφάνιση των Ομπεριού στην Ένωση Τύπου.
Τέλη του 1929 – Αρχίζουν οι συλλήψεις στον ευρύτερο κύκλο του Χαρμς.

1930
Κυκλοφορεί το πρώτο τεύχος του περιοδικού Τσιζ, για παιδιά προσχολικής ηλικίας. Μέλη της συντακτικής επιτροπής είναι ο Ολέινικοφ και ο Ζαμπολότσκι.
Η Νίνα Βλαντίμιροβνα Γκερνέτ (1904-1982), αρχισυντάκτρια του Τσιζ, θυμάται: «… κάθε μέρα [ στα γραφεία του περιοδικού ] μαζί με τον Χαρμς ήταν ο Σβαρτς, ο Ολέινικοφ, ο Ζαμπολότσκι, ο Βεντένσκι… Κι όμως, μεταξύ αυτών των κορυφαίων λογοτεχνών, ο καταπληκτικότερος, ο μοναδικότερος ήταν ο Δανιήλ Ιβάνοβιτς. Ως προς την εξωτερική εμφάνιση, ο καλύτερος χαρακτηρισμός θα ήταν: τζέντλεμαν. Ψηλός, ωραίος, εξαιρετικά ευγενής, καθαρός, βαθύτατα τίμιος, είχε απόλυτη αίσθηση του χιούμορ και εξίσου απόλυτη αίσθηση του λόγου – όπως και απόλυτο λογοτεχνικό αυτί».
Αρχές Απριλίου – Εμφάνιση μελών της ομάδας Ομπεριού (Χαρμς, Λέβιν και Βλαντίμιροφ) σε φοιτητική εστία του Πανεπιστημίου του Λένινγκραντ. Ήταν η τελευταία δημόσια εμφάνιση της ομάδας Ομπεριού, που σήμανε και το τέλος μιας από τις τελευταίες ομάδες (ή, σύμφωνα με κάποιους μελετητές, της τελευταίας) της ρωσικής πρωτοπορίας. Άρχιζε η εποχή του «σοσιαλιστικού ρεαλισμού».
9 Απριλίου – Στην εφημερίδα Σμένα άρθρο με τίτλο «Αντιδραστικοί τσιρκολάνοι. Μια εξόρμηση λογοτεχνών-χούλιγκαν». Σύμφωνα με το συντάκτη του άρθρου: «Η παραίτησή τους από τη ζωή, η ασυνάρτητη ποίησή τους, οι ανόητες ταχυδακτυλουργίες τους αποτελούν διαμαρτυρία εναντίον της δικτατορίας του προλεταριάτου. Γι’ αυτόν το λόγο η ποίησή τους είναι αντεπαναστατική. Είναι η ποίηση ανθρώπων ξένων προς εμάς, η ποίηση ενός ταξικού εχθρού».
1 Μαΐου – Άρθρο στην εφημερίδα Στουντέντσεσκαγια Γκαζέτα (Φοιτητική Εφημερίδα). Σύμφωνα με το συντάκτη, τα ποιήματα των Ομπεριού εχθρεύονται το «χτίσιμο του σοσιαλισμού μας και τη σοβιετική επαναστατική λογοτεχνία μας».
Καλοκαίρι – Σύγκρουση Ζαμπολότσκι και Βεντένσκι. Έχει προηγηθεί ψύχρανση του Βεντένσκι με τον Βάγκινοφ.

1931
Το διάστημα που μεσολαβεί από το καλοκαίρι του 1930, ο Χαρμς γράφει συστηματικά, κυρίως ποιήματα και δοκίμια και, παράλληλα, κείμενα για παιδιά.
4 Οκτωβρίου – Πεθαίνει από φυματίωση ο Γιούρι Βλαντίμιροφ, μέλος της ομάδας Ομπεριού. Ο Χαρμς δεν πηγαίνει στην κηδεία. «Δεν αποχαιρετώ ποτέ κανέναν».
Τέλη φθινοπώρου – Ο Αλεξάντρ Βεντένσκι κάνει πρόποση στο όνομα του τσάρου Νικολάου Β΄. Ανησυχίες για πιθανή σύλληψη.
10 Δεκεμβρίου – Σύλληψη και φυλάκιση του Χαρμς, του Βεντένσκι, του Τουφάνοφ κ.ά. και, τέσσερις μέρες αργότερα, του Μπάχτερεφ. Κατηγορία: «οργάνωση και συμμετοχή σε αντισοβιετική, παράνομη ένωση λογοτεχνών».
11 Δεκεμβρίου – Από τα πρακτικά των ανακρίσεων, γραμμένο ιδιοχείρως από τον Χαρμς: «Χαρμς (Γιουβατσόφ) Δανιήλ Ιβάνοβιτς, γεννηθείς το 1905, γιος αυλικού συμβούλου, μητέρα ευγενούς καταγωγής. Λογοτέχνης. Καμία δημόσια θέση. Ανένταχτος κομματικά.
Δουλειά μου είναι η λογοτεχνία. Δεν έχω πολιτικό προσανατολισμό και το ζήτημα που με απασχολεί περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο είναι: η λογοτεχνία. Δηλώνω ότι στον τομέα της λογοτεχνίας δεν είμαι σύμφωνος με τη σοβιετική πολιτική και επιθυμώ, ως αντιστάθμισμα των μέτρων που ισχύουν σήμερα, την ελευθερία του λόγου τόσο για την προσωπική μου δημιουργία, όσο και για εκείνη των λογοτεχνών με τους οποίους συνδέομαι πνευματικά και ανήκουμε στην ίδια λογοτεχνική ομάδα».
Ακολουθούν και άλλες ανακρίσεις, από τις 18 Δεκεμβρίου έως τις 13 Ιανουαρίου. Από τα πρακτικά (αυτή τη φορά διά χειρός ανακριτικού υπαλλήλου): «Συνοψίζοντας την κατάθεσή μου, ομολογώ ότι η δραστηριότητα της ομάδας μας στο χώρο της παιδικής λογοτεχνίας είχε αντισοβιετικό χαρακτήρα και υπήρξε ιδιαιτέρως επιζήμια στο ζήτημα της ανατροφής της νέας σοβιετικής γενιάς».
«Άνθρωποι με τους οποίους συνδέομαι στενά, καλλιτεχνικά και ιδεολογικά, και που είναι καλύτερα ενημερωμένοι σε πολιτικά ζητήματα απ’ ό,τι εγώ, με ενδυνάμωσαν στον αγώνα μου για την ανατροπή του υφιστάμενου πολιτικού συστήματος».
Τα περισσότερα από τα χειρόγραφα που κατασχέθηκαν για «ιδεολογική ανάλυση» έχουν χαθεί.
16 Δεκεμβρίου – Σε συζήτηση οργανωμένη από την Ένωση Συγγραφέων του Λένινγκραντ, ο ποιητής και συνεργάτης του Μαγιακόφσκι στα περιοδικά Λεφ και Ριοφ (Βρυχηθμός· επίσης, ακρωνύμιο του «Επαναστατικό Μέτωπο») Νικολάι Ασέγεφ (1889-1963) διατυπώνει βαριές ιδεολογικές μομφές εναντίον των Χαρμς, Βεντένσκι, Ζαμπολότσκι. Τα πρακτικά της συζήτησης δημοσιεύονται στο λογοτεχνικό περιοδικό Κράσναγια Νοβ (Η Καινούρια Κόκκινη Χώρα).

1932
Αρχές του έτους
– Συλλαμβάνεται και εκτοπίζεται ο Νικολάι Μπασκάκοφ, διευθυντής της Ένωσης Τύπου, κατηγορούμενος ως τροτσκιστής.
21 Μαρτίου – Ο Χαρμς καταδικάζεται σε τριετή καταναγκαστική εργασία. Χάρη στις γνωριμίες του στη Μόσχα, ο πατέρας του επιτυγχάνει μείωση της ποινής σε ολιγόμηνο εκτοπισμό στην επαρχιακή πόλη Κουρσκ.
Στον Αλεξάντρ Βεντένσκι επιβάλλεται τριετής απαγόρευση διαμονής σε μεγάλες πόλεις. Αποφυλακίζεται τον Μάιο και, ώσπου να μεταβεί στον τόπο εξορίας του, επίσης το Κουρσκ, συνεργάζεται και πάλι με παιδικά περιοδικά, με κείμενα όπως: «Ποιος ήταν ο Λένιν», «Παιδιά του Οκτώβρη – Λενινιστές» κ.ά.
11 Απριλίου – Η θεία του τον επισκέπτεται στη φυλακή: «Είναι πάρα πολύ αδυνατισμένος, χλωμός, αδύναμος και έχει αποκτήσει ένα τικ στο πρόσωπό του».
23 Απριλίου – Αποφασίζεται η διάλυση όλων των λογοτεχνικών ενώσεων και η ίδρυση μιας ενιαίας Σοβιετικής Ένωσης Συγγραφέων, με πρώτο πρόεδρο τον Μαξίμ Γκόρκι.
23 Μαΐου – Στη Λιτερατούρναγια Γκαζέτα (Λογοτεχνική Εφημερίδα) αναφέρεται για πρώτη φορά ο όρος σοσιαλιστικός ρεαλισμός.
18 Ιουνίου – Αποφυλάκιση του Χαρμς.
13 Ιουλίου – Ο Χαρμς φτάνει στο Κουρσκ. Από επιστολή του: «Το Κουρσκ είναι πολύ δυσάρεστη πόλη. Καλύτερα στη φυλακή. Εδώ όλοι με θεωρούν ηλίθιο. Στο δρόμο δεν μπορούν άμα δεν μου φωνάξουν κάτι. Γι’ αυτό είμαι σχεδόν συνέχεια στο σπίτι. Το βράδυ διαβάζω Ιούλιο Βερν και τη μέρα δεν κάνω τίποτε απολύτως. Μένω μαζί με τον Βεντένσκι· κι αυτό επίσης είναι δυσάρεστο, πολύ. Το σπίτι έχει έναν κήπο με οπωροφόρα. Αυτή την εποχή είναι γεμάτος κεράσια».
10 Σεπτεμβρίου – Ο Νικολάι Ζαμπολότσκι δηλώνει: «Δεν αισθάνομαι ότι ανήκω σε καμία λογοτεχνική ομάδα, είμαι αυτόνομος και θα γίνω μέλος μόνο της Σοβιετικής Ένωσης Συγγραφέων».
12 Οκτωβρίου – Επιστροφή του Χαρμς στο Λένινγκραντ, όπου έχει ήδη επιστρέψει ο Βεντένσκι.
17 Νοεμβρίου – Ημερολόγιο: «Ό,τι έγραψα ώς τώρα το έγραψε ένας άνθρωπος. Αν ο Θεός δώσει να ζήσω κι άλλο, θα ξαναγράψω. Κι ό,τι γράψω θα το γράψει ένας άλλος άνθρωπος».
19 Νοεμβρίου – Λαμβάνει την άδεια να παραμείνει στο Λένινγκραντ και να μην επιστρέψει στο Κουρσκ. Του επιτρέπεται και πάλι, καθώς και στον Βεντένσκι, η συνεργασία με τα παιδικά περιοδικά και η έκδοση παιδικών βιβλίων.
21 Νοεμβρίου – Συνάντηση με τον Ζαμπολότσκι και τον Ολέινικοφ στο σπίτι του Ζιτκόφ. Αποφασίζουν να ιδρύσουν τον «Κύκλο των ημιμαθών λογίων», με τη συμμετοχή επίσης του Λιπάφσκι και του Βεντένσκι, και να συναντιούνται τακτικά.

1933
Από το διάστημα της εξορίας στο Κουρσκ και εξής ο Χαρμς στρέφεται όλο και περισσότερο προς την πρόζα.
11 και 13 Απριλίου – Γράφει τα πρώτα κείμενα που πρόκειται να ενταχθούν στον κύκλο Περιστατικά: «Ο μαθηματικός κι ο Αντρέι Σιμιόνοβιτς», «Τέσσερα παραδείγματα για το πώς μια καινούρια ιδέα ξαφνιάζει τον άνθρωπο που δεν είναι έτοιμος να τη δεχτεί».
Καλοκαίρι – Διαβάζει βιβλία εσωτερισμού, Στίβενσον, Κοζμά Προυτκόφ, Φρόιντ, Μπάιρον.
Αρχίζουν οι συναντήσεις στο σπίτι του Λιπάφσκι, με τους Βεντένσκι, Ντρούσκιν, Ολέινικοφ, Ταμάρα Λιπάφσκαγια και Ζαμπολότσκι – ο τελευταίος αποχωρεί σταδιακά από την ομάδα. Ο Λιπάφσκι κρατά πρακτικά των συζητήσεών τους μεταξύ 1933 και 1934. Τα θέματα που τους απασχολούν είναι η φιλοσοφία, τα μαθηματικά, η λογοτεχνία, οι εικαστικές τέχνες, η μουσική.
Αύγουστος – Γνωριμία με τη Μαρίνα Βλαντίμιροβνα Μάλιτς (1909-2003).
Διασκευάζει στα ρωσικά το γερμανικό παιδικό ποίημα του Βίλχελμ Μπους «Πλις και Πλουμ» («Πλιχ και Πλιουχ»).

1934
Ιανουάριος – Επινοεί την «Έξυπνη Μάσα», αγαπημένη ηρωίδα των μικρών αναγνωστών του Τσιζ. Το τεύχος Φεβρουαρίου περιλαμβάνει την ιστορία «Πώς η Μάσα έκανε το γάιδαρο να την πάει στην πόλη».
1 Ιουλίου – Γίνεται μέλος της Σοβιετικής Ένωσης Συγγραφέων.
16 Ιουλίου – Παντρεύεται τη Μαρίνα Μάλιτς.
2 Οκτωβρίου – Η Μαρίνα Μάλιτς μετακομίζει στο σπίτι της οικογένειας Γιουβατσόφ.

1935
17 Μαΐου
– Στην κηδεία του Καζιμίρ Μαλέβιτς ο Χαρμς διαβάζει το ποίημα «Για το θάνατο του Καζιμίρ Μαλέβιτς». Το υπογράφει «Χαρμς-Σαρδάμ».
Γράφει μεγάλο αριθμό πεζών που δεν μπορούν να χρονολογηθούν με ακρίβεια.

1936
Άνοιξη
– Δημοσιεύεται στην Ιζβέστια (Ειδήσεις) η «Συμφωνία του Γκόρι» του Νικολάι Ζαμπολότσκι, ποίημα προς τιμήν του «Ηγέτη των λαών όλου του κόσμου».
Σεπτέμβριος – Ο Βεντένσκι γνωρίζει στο Χάρκοφ την Γκαλίνα Μπορίσοβνα Βίκτοροβα, παντρεύονται και εγκαθίσταται στο Χάρκοφ.
Ο Μπορίς Ζιτκόφ εγκαθίσταται στη Μόσχα. Από επιστολή του Χαρμς: «Το μόνο που μπορώ να σας γράψω για μένα είναι ότι η οικονομική μου κατάσταση είναι χειρότερη από ποτέ. Τον Σεπτέμβριο τον έβγαλα αποκλειστικά πουλώντας πράγματά μου, αλλά και πάλι, δύο μέρες τρώμε και μία μένουμε νηστικοί. Ελπίζω πάντως ότι η κατάσταση κάποτε θα βελτιωθεί».
3 Οκτωβρίου – Επιστολή του Χαρμς στον Ζιτκόφ: «Από τους γνωστούς μου στο Λένινγκραντ δεν έμεινε ούτε ένας πραγματικός άντρας, ούτε ένας ζωντανός άνθρωπος. Ο ένας χασμουριέται άμα του μιλήσεις για μουσική, ο άλλος ούτε ένα ηλεκτρικό τσαγερό δεν μπορεί να ξεβιδώσει, ο τρίτος όταν ξυπνάει δεν καπνίζει πριν βάλει κάτι στο στομάχι του, κι ο τέταρτος σου τη φέρνει πισώπλατα με τέτοιον τρόπο, ώστε το μόνο που σου μένει να κάνεις είναι να απορείς».
Φθινόπωρο – Σχεδιάζει το περιοδικό Τάπιρ (Τάπιρος), ένα περιοδικό σε ένα και μοναδικό αντίτυπο που θα κυκλοφορεί μόνο «μέσα στο διαμέρισμα του Δ.Ι. Χαρμς»: «Το περιοδικό Τάπιρ ιδρύθηκε από τον Δανιήλ Ιβάνοβιτς Χαρμς. Με το περιοδικό μπορεί να συνεργαστεί ο καθένας, με την προϋπόθεση ότι είναι ενήλικος, αλλά το δικαίωμα της αποδοχής ή της απόρριψης υλικού ανήκει αποκλειστικά και μόνο στον Δανιήλ Ιβάνοβιτς Χαρμς. Με το περιοδικό μπορούν να συνεργαστούν και μακαρίτες, εκ των οποίων οι πλέον σημαντικοί και αξιότιμοι είναι 1) ο Κοζμά Πετρόβιτς Προυτκόφ και 2) ο Γκούσταφ Μάιρινκ.
Στο περιοδικό Τάπιρ δεν επιτρέπονται κείμενα 1) Εναντίον της θρησκείας, 2) Φιλελεύθερα, 3) Εναντίον του αλκοόλ, 4) Πολιτικά, 5) Σατιρικά, 6) Παρωδιακά».
Τέλος του έτους – Κυκλοφορεί στο Τσιζ το «Πλιχ και Πλιουχ». Στο Τσιζ εκδίδονται διάφορα ποιήματα και πεζά του Χαρμς με την υπογραφή Καρλ Ιβάνοβιτς Σουστερλίνγκ. «Καρλ Ιβάνοβιτς Σουστερλίνγκ, ηλικιωμένος, με φαλακρίτσα. Πολύ παχουλός. Με γουρλωτά μάτια. Κοντός».

1937
Μάρτιος
– Στο Τσιζ δημοσιεύεται το ποίημα «Ένας άνθρωπος βγήκε απ’ το σπίτι του. Τραγουδάκι».

      Βγαίνει, νά τος, απ’ το σπίτι
      Το δισάκι του στον ώμο
      Μέρα νύχτα
      Νύχτα μέρα
      Δρόμο παίρνει, αφήνει δρόμο.

      Βλέπει ίσια όλο μπροστά του
      Ποτέ πίσω δεν κοιτάει.
      Δεν κοιμάται
      Και δεν πίνει
      Και δεν κάθεται να φάει.

      Νά τος, φτάνει σ’ ένα δάσος
      Κι είναι γύρω του πια βράδυ
      Κι από τότε,
      Κι από τότε,
      Χάθηκε μες στο σκοτάδι.

      Αν λοιπόν ποτέ στο δρόμο
      Τύχει και ανταμωθείτε,
      Τότε τρέξτε,
      Τότε τρέξτε,
      Γρήγορα να μας το πείτε.

Το θέμα του ποιήματος, η ξαφνική εξαφάνιση ενός ανθρώπου, εκλαμβάνεται ως αντικαθεστωτική κριτική και για ένα χρόνο περίπου δεν δημοσιεύονται κείμενά του. Με τη σύζυγό του, ζουν σε συνθήκες απόλυτης ανέχειας.
27 Μαρτίου – Αρχίζει η αλληλογραφία με τον Γιάκοφ Ντρούσκιν, που κατοικεί επίσης στο Λένινγκραντ.
1 Ιουνίου – Ημερολόγιο: «Έφτασαν ακόμη πιο φριχτές μέρες για μένα. Στις Παιδικές Εκδόσεις πιάστηκαν από κάποιο ποίημά μου κι άρχισαν να με βασανίζουν. Σταμάτησαν να με εκδίδουν. Δεν με πληρώνουν, προφασιζόμενοι τυχαίες καθυστερήσεις. Νιώθω πως κάτι κρυφό συμβαίνει εκεί πέρα, κάτι πολύ κακό. Δεν έχουμε να φάμε. Πεθαίνουμε της πείνας».
3 Ιουλίου – Συλλαμβάνεται ο Νικολάι Ολέινικοφ, καθώς και άλλοι συνεργάτες των Παιδικών Εκδόσεων. Η σύζυγός του Λ.Α. Ολέινικοβα εκτοπίζεται, αλλά καταφέρνει να περισώσει ένα μέρος των χειρογράφων του.
21 Ιουλίου – Ημερολόγιο: «Έφτασα στο σημείο να φοβάμαι τη ζωή. Ο άνθρωπος δεν κάνει να φοβάται τη ζωή του».
Αύγουστος – Στο Ντέτσκογε Σελό: «Κάθομαι πάλι στη βεράντα, κοιτάζω τα δέντρα, αλλά στην ψυχή μου δεν είναι πια εκείνη η χαρά που υπήρχε πριν από μερικά χρόνια. Η ψυχή μου έχει λερωθεί πάρα πολύ, έχει γεμίσει τεμπελιά και νωθρότητα. Δεν θέλω καν να συνεχίσω να γράφω γι’ αυτή την κατάσταση».
28 Αυγούστου – Συλλαμβάνονται όλα τα μέλη της οικογένειας Ρουσακόφ. Καταδικάζονται σε δέκα χρόνια καταναγκαστικής εργασίας. Η Έστερ πεθαίνει το 1938 σε γκουλάγκ.
5 Σεπτεμβρίου – Εκτεταμένες συλλήψεις στο χώρο της παιδικής λογοτεχνίας και των παιδικών εκδόσεων.
Μέσα Σεπτεμβρίου – Δημοσίευση στο περιοδικό Nτέτσκαγια Λιτερατούρα (Παιδική Λογοτεχνία) άρθρου με τίτλο «Σχετικά με το χιούμορ» και αντικείμενο το περιοδικό για παιδιά προσχολικής ηλικίας Σβερτσόκ (Ο γρύλος), στο οποίο συντάκτης είναι ο Νικολάι Ολέινικοφ. Γίνεται λόγος για «βλαβερή επίδραση» του περιοδικού. Με αφορμή την ελεύθερη απόδοση του «Πλις και Πλουμ» από τον Χαρμς: «Τα παιδιά μας θέλουν να ξέρουν ποιος είναι φίλος και ποιος εχθρός».
Τα πρώτα πλήγματα στην παιδική λογοτεχνία από την οποία «απουσιάζει κάθε νόημα» είχε ήδη καταφέρει το 1928 η χήρα του Λένιν, η Ναντέζντα Κρούπσκαγια, χαρακτηρίζοντας τον Κροκόδειλο του Κορνέι Τσουκόφσκι «σκουπίδι» που δεν έχει καμιά σχέση με την πραγματική ζωή των κροκοδείλων.
28 Σεπτεμβρίου – Γράφει το ποίημα «Έτσι αρχίζει η πείνα».

      Έτσι αρχίζει η πείνα:
      Το πρωί ξυπνάς καλοδιάθετος,
      Μετά νιώθεις αδύναμος,
      Μετά αρχίζει η πλήξη,
      Μετά αρχίζεις να χάνεις
      Τη δύναμη της γρήγορης σκέψης –
      Μετά έρχεται η γαλήνη,
      Και μετά αρχίζει η φρίκη.

23 Οκτωβρίου – Ημερολόγιο: «Θεέ μου, ένα μόνο θέλω τώρα να Σε παρακαλέσω: αφάνισέ με μια για πάντα, εξολόθρευσέ με, ρίξε με στην κόλαση, μη μ’ αφήσεις στα μισά του δρόμου, πάρε μου κάθε ελπίδα κι αφάνισέ με γρήγορα εις τους αιώνας των αιώνων».
24 Νοεμβρίου – Εκτελείται διά τυφεκισμού ο Νικολάι Ολέινικοφ ως «εχθρός του λαού».

1938
Κατά τη διάρκεια του έτους, στο δωμάτιο του Χαρμς οργανώνονται λογοτεχνικές και μουσικές βραδιές. Ο φίλος του των τελευταίων χρόνων της ζωής του, ιστορικός τέχνης Β.Ν. Πετρόφ (1912-1978), γράφει: «Είχα ακούσει διάφορα πράγματα για το δωμάτιο του Χαρμς. Έλεγαν ότι απ’ το πάτωμα ώς το ταβάνι είναι γεμάτο ζωγραφιές και αφορισμούς, απ’ τους οποίους όλοι θυμούνταν το “Δεν είμαστε πίτες”. Απ’ ό,τι φαίνεται όμως, αυτές οι μαρτυρίες ήταν από παλιότερα χρόνια, εγώ δεν είδα τίποτα τέτοιο. Στον τοίχο ήταν μόνο ένα μικρό φύλλο χαρτί με κουτάκια, σκισμένο από κάποιο τετραδιάκι, με μια “Λίστα ανθρώπων που χαίρουν ιδιαιτέρου σεβασμού σ’ αυτό το σπίτι” (απ’ αυτούς θυμάμαι τον Μπαχ, τον Γκόγκολ, τον Γκλίνκα και τον Κνουτ Χάμσουν), και σ’ ένα καρφάκι κρεμόταν ένα ασημένιο ρολόι τσέπης· από κάτω του ήταν κολλημένη η επιγραφή: “Αυτό το ρολόι έχει ιδιαίτερη υπερλογική σημασία”. Ανάμεσα στα δυο παράθυρα ήταν ένα αρμόνιο, και στον τοίχο πρόσεξα ένα θαυμάσιο πορτρέτο του Χαρμς με την υπογραφή του Μανσούροφ, μια παλιά λιθογραφία μ’ έναν μουστακαλή συνταγματάρχη της εποχής του Νικολάου Α΄ και έναν αφηρημένο πίνακα στο στιλ του Μαλέβιτς, μαύρο και κόκκινο, για τον οποίο ο Χαρμς έλεγε ότι εκφράζει την ουσία της ζωής. Είχε κι αυτός την υπογραφή του Μανσούροφ».
12 Ιανουαρίου – Ημερολόγιο: «Απορώ με τη δύναμη των ανθρώπων. Ορίστε, είναι κιόλας 12 Ιανουαρίου 1938. Η κατάστασή μας έχει χειροτερέψει πάρα πολύ, κι όμως συνεχίζουμε. Θεέ μου, στείλε μας γρήγορα το θάνατο».
19 Μαρτίου – Συλλαμβάνεται ο Νικολάι Ζαμπολότσκι. Μετά από δεκάμηνη κράτηση καταδικάζεται σε πέντε χρόνια καταναγκαστική εργασία στη Σιβηρία και στη συνέχεια εξορίζεται στην Κεντρική Ασία.
9 Απριλίου – Ημερολόγιο: «Έφτασε το τέλος… Δεν υπάρχει πια καμιά ελπίδα. Πεθαίνουμε της πείνας… Χανόμαστε. Βοήθησέ μας, Θεέ μου!»
Σεπτέμβριος – Δημοσιεύονται και πάλι στο Τσιζ κείμενα του Χαρμς.

1939
Ημερολόγιο: «Αυτό το διάστημα, σε παγκόσμιο επίπεδο τα γεγονότα εξελίσσονται διαρκώς με τον πιο βαρετό και αδιάφορο τρόπο».
15 Μαρτίου – Το τελευταίο ποίημα του Χαρμς: «Καθόμουν ώρες και σκεφτόμουν τους αϊτούς».
Μάιος – Στο περιοδικό Ντέτσκαγια Λιτερατούρα άρθρο «Περί της “κωμικής ποίησης”», με θετικά σχόλια για τα κείμενα του Χαρμς και του Βεντένσκι.
Μέσα Μαΐου-Ιούνιος – Γράφει το αφήγημα «Η γριά», το μεγαλύτερο σε έκταση έργο του.
19 Οκτωβρίου – Παραμονές του Ρωσοφινλανδικού πολέμου (30 Νοεμβρίου 1939 - 13 Μαρτίου 1940). Ο Χαρμς υποβάλλεται σε ψυχιατρικές εξετάσεις, προσποιείται ότι είναι ψυχικά ασθενής και απαλλάσσεται από τη στράτευση.
Φθινόπωρο – Κύκλος Περιστατικά (Κόμμα, 2008 και Νεφέλη, 2009, μετάφραση Ρ. Παππά), αφιερωμένος στη Μαρίνα Βλαντίμιροβνα Μάλιτς. Αποτελείται από τριάντα μικρά κείμενα γραμμένα μεταξύ 1933 και 1939· είναι καθαρογραμμένα σ’ ένα γαλάζιο τετράδιο με κουτάκια και σελίδες αριθμημένες από τον Χαρμς. Δεν ακολουθούν χρονολογική σειρά και δεν υπάρχει προφανής «λογική» στη σειρά με την οποία παρατίθενται. Είναι η μοναδική ολοκληρωμένη συλλογή κειμένων του Χαρμς επιλεγμένων από τον ίδιο, και ενδεχομένως δίνει μια εικόνα για το πώς θα εξέδιδε τα έργα του, αν είχε ποτέ τη δυνατότητα.

1940
Η αλεπού κι ο λαγός – Το τελευταίο παιδικό βιβλίο του Χαρμς.
27 Ιανουαρίου – Εκτελείται ο Ισαάκ Μπάμπελ.
2 Φεβρουαρίου – Εκτελείται ο Βσέβολοντ Μεγερχόλντ.
14 Αυγούστου – Οι τελευταίες σωζόμενες σημειώσεις του Χαρμς.
Πεθαίνει ο πατέρας του Χαρμς, ο Ιβάν Πάβλοβιτς Γιουβατσόφ.

1941
Άνοιξη-αρχές καλοκαιριού
– Πέντε κείμενα του Χαρμς στο Τσιζ, το οποίο παύει πλέον να εκδίδεται.
9-10 Ιουνίου – Οι τελευταίες σωζόμενες ιστορίες του Χαρμς: «Συμφωνία Νο 2» και «Αποκατάσταση».
22 Ιουνίου – Η Γερμανία επιτίθεται στη Σοβιετική Ένωση. Σύμφωνα με την αδερφή του Γελιζαβέτα Ιβάνοβνα Γκρίτσινα (1909-1994), ο Χαρμς ήταν πεπεισμένος ότι η πρώτη βόμβα που θα έπεφτε θα έβρισκε το σπίτι τους. Με δική του προτροπή εκείνη είχε εγκατασταθεί στο σπίτι της θείας τους, στο Πούσκιν (όπως ονομαζόταν πλέον το Τσάρσκογε Σελό), ενώ ο ίδιος παρέμεινε στο Λένινγκραντ, για να μην εγκαταλείψει τη Μαρίνα, που είχε την ευθύνη της γιαγιάς της.
«Όταν αποχαιρετιόμασταν, ο Ντάνια μου είπε: δεν θα σε πάω στο σταθμό, είναι η τελευταία φορά που βλεπόμαστε. Όπως και ο μπαμπάς μας, είχε κι εκείνος το χάρισμα να βλέπει το μέλλον».
Ξεσπάει κύμα μαζικών συλλήψεων, αρχής γενομένης από όσους είχαν συλληφθεί στο παρελθόν. Το κλίμα της εποχής έχει περιγραφεί ως «σπιουνομανία».
23 Αυγούστου – Σύλληψη του Δανιήλ Χαρμς. Σύμφωνα με το ένταλμα σύλληψης: «Ο Γιουβατσόφ-Χαρμς, Δ.Ι. διαδίδει στο περιβάλλον του συκοφαντικές και ντεφετιστικές διαθέσεις [ sic ], επιδιώκοντας να προκαλέσει στον πληθυσμό πανικό και δυσαρέσκεια προς τη Σοβιετική Κυβέρνηση».
Γ.Ι. Γκρίτσινα: «Από επιστολές της γυναίκας του, ξέρω ότι βγήκε απ’ το σπίτι και τον συνέλαβαν στην είσοδο του κτιρίου. Τον περίμεναν. Κατά κάποιον τρόπο το είχε προβλέψει κι αυτό: “Ένας άνθρωπος βγήκε απ’ το σπίτι του”…»
Α.Ι. Παντελέγεφ (1908-1987), συγγραφέας και φίλος του Χαρμς: «Πήγε και τον βρήκε ο θυρωρός, και του ζήτησε να κατέβει στην αυλή για κάποια δουλειά. Εκεί τον περίμενε κιόλας “το μαύρο κοράκι”. Τον πήραν μισοντυμένο, με τα πόδια του γυμνά, φορούσε μόνο τις παντόφλες του… Είχα δει τον Δανιήλ Ιβάνοβιτς δυο-τρεις μέρες πριν τον συλλάβουν… Ήταν πατριώτης και αισιόδοξος, πίστευε ότι οι Γερμανοί θα συντρίβονταν κι ότι ακριβώς το Λένινγκραντ, το πείσμα και η επιμονή των κατοίκων και των υπερασπιστών του θα έκριναν την έκβαση του πολέμου». (Διαφορετική εκδοχή της σύλληψης του Χαρμς φέρεται να δίνει η σύζυγός του Μαρίνα Μάλιτς –από τον τρίτο γάμο της: Μαρίνα Ντούρνοβο–, στο Μαρίνα Ντούρνοβο. Ο σύζυγός μου Δανιήλ Χαρμς (Βλαντίμιρ Γκλότσερ, Марина Дурново. Мой муж Даниил Хармс. ИМА-пресс, Μόσχα 2001). Υπάρχουν ωστόσο μελετητές του Χαρμς που εκφράζουν επιφυλάξεις για την αυθεντικότητα του περιεχομένου του βιβλίου, που έχει τη μορφή προφορικών απομνημονευμάτων της Μάλιτς, καταγεγραμμένων από το δημοσιογράφο Βλ. Γκλότσερ το 1996 στη Βενεζουέλα, όπου ζούσε η Μάλιτς.)
25 Αυγούστου – Σύμφωνα με τα πρακτικά της ανάκρισης, η σύλληψη του Χαρμς οφείλεται αποκλειστικά στις εγκληματικές ενέργειες εναντίον του σοβιετικού κράτους «που διαπράχθηκαν στο παρελθόν». – «Επαναλαμβάνω άλλη μια φορά ότι δεν έχω προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια εναντίον της σοβιετικής εξουσίας».
Αρχές Σεπτεμβρίου – Αρχίζει ο βομβαρδισμός του Λένινγκραντ από τους Γερμανούς.
Γ.Ι. Γκρίτσινα: «Μία απ’ τις πρώτες βόμβες έπεσε πράγματι στο σπίτι μας, αλλά κατέστρεψε το άλλο μισό του κτιρίου, το δικό μας καταστράφηκε αργότερα από το ωστικό κύμα κάποιας έκρηξης. Ήταν μετά τη σύλληψη του Ντάνια. Δεν έμεινε τίποτε από τα προσωπικά του αντικείμενα, μόνο τα χειρόγραφα, που τα έδωσε η Μαρίνα στον Ντρούσκιν μέσα σ’ ένα βαλιτσάκι. Όταν πια επέστρεψα στο Λένινγκραντ, ήρθε ο Γιάκοφ Σιμιόνοβιτς [ Ντρούσκιν ], και στο σπίτι μας όλα ήταν ένας σωρός, τζάμια μαζί με χαρτιά. Ξεχωρίσαμε ό,τι μπορέσαμε – τα χειρόγραφα του Ντάνια».
8 Σεπτεμβρίου – Αρχίζει ο αποκλεισμός του Λένινγκραντ από τα γερμανικά στρατεύματα. Θα κρατήσει 872 ημέρες, έως τις 27 Ιανουαρίου 1944. Κατά τη διάρκειά του πεθαίνουν περί το ένα εκατομμύριο κάτοικοι της πόλης, οι περισσότεροι από την ασιτία και το δριμύτατο ψύχος· τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 1942 ο αριθμός των νεκρών ανέρχεται σε επτά με δέκα χιλιάδες ημερησίως.
27 Σεπτεμβρίου – Κατά την εκκένωση του Χάρκοφ, ο Βεντένσκι και η οικογένειά του δεν καταφέρνουν να επιβιβαστούν στο υπερπλήρες τρένο προς την Άλμα Άτα. Θεωρείται ότι επιδιώκει να παραμείνει στην πόλη υπό γερμανική κατοχή και συλλαμβάνεται με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας.
10 Οκτωβρίου – Ο Χαρμς υποβάλλεται σε ψυχιατρικές εξετάσεις. Προσποιείται και πάλι ότι είναι ψυχικά ασθενής: διάγνωση σχιζοφρένειας. Οι γιατροί κρίνουν ότι δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνος για τις πράξεις του και συνιστούν να υποβληθεί σε θεραπεία σε ψυχιατρική κλινική.
26 Νοεμβρίου – Η ενοχοποίηση του Χαρμς ανατίθεται σε ψευδομάρτυρα: «Ο Χαρμς-Γιουβατσόφ είπε ότι χωρίς ιδιωτικό κεφάλαιο δεν μπορεί να υπάρξει τάξη στη χώρα. Σχετικά με τον πόλεμο, δήλωσε ότι [...] πολύ σύντομα δεν θα έχει μείνει στο Λένινγκραντ τίποτε όρθιο και ότι, όταν θα αρχίσουν οι οδομαχίες, θα περάσει στις τάξεις των Γερμανών και θα πολεμήσει εναντίον των μπολσεβίκων. Ο Χαρμς-Γιουβατσόφ είπε ότι για να μπορέσει κανείς να ζήσει καλά σ’ αυτή τη χώρα, θα πρέπει να εξοντωθεί όλο το προλεταριάτο και να μετατραπεί σε σκλάβους».
7 Δεκεμβρίου – Κατόπιν απόφασης του στρατοδικείου, αναγνωρίζεται στον Χαρμς το ακαταλόγιστο και η κατηγορία εναντίον του εκπίπτει. Ωστόσο, «λόγω της βαρύτητας του αδικήματος», θεωρείται «δημόσιος κίνδυνος» και παραπέμπεται για θεραπεία στην ψυχιατρική πτέρυγα των φυλακών Κρεστί του Λένινγκραντ.
19 Δεκεμβρίου – Θάνατος του Βεντένσκι σε αμαξοστοιχία που μεταφέρει κρατούμενους, με προορισμό το Καζάν. Επίσημη αιτία θανάτου: πλευρίτιδα.
Φθινόπωρο – Κατά την υπεράσπιση του Λένινγκραντ, τον πρώτο χειμώνα του πολέμου, σκοτώνονται στο Πετερχόφ, στα περίχωρα της πόλης, ο Μπορίς Λέβιν και ο Λεονίντ Λιπάφσκι.

1942
2 Φεβρουαρίου
– Ο Δανιήλ Χαρμς πεθαίνει στην ψυχιατρική πτέρυγα των φυλακών Κρεστί, κατά πάσα πιθανότητα από ασιτία.
Από το ημερολόγιο του Γιάκοφ Ντρούσκιν στις 10 Φεβρουαρίου: «Στις 3 ή 4 Φεβρουαρίου πέθανε ο Δανιήλ Ιβάνοβιτς. Έτσι μου είπανε χτες, κι αν είναι αλήθεια, τότε μαζί του χάθηκε ένα κομμάτι της ζωής, ένα κομμάτι του κόσμου. Τη νύχτα είδα πολλά όνειρα, τα όνειρα ζητούν να εξηγήσουν το θάνατο, κι αυτή τη νύχτα ο θάνατος με κάποιον τρόπο ερμηνεύτηκε, δεν θυμάμαι πώς ακριβώς, θυμάμαι μόνο ένα σπασμένο μάτσο βέργες. Αν ο θάνατός του είναι θυσία, τότε είναι μια θυσία υπερβολικά μεγάλη. Μια θυσία που δημιουργεί υποχρεώσεις… Για να μην είναι τόσο παράλογη και τόσο φοβερή, πρέπει να ξαναρχίσω να γράφω. Αλλά ίσως, ελπίζω, ο Δανιήλ Ιβάνοβιτς να ζει ακόμα;»

[Σύνταξη χρονολογίου: Ρ. Παππά]